تست نئو (NEO)
تست شخصیت نئو (NEO Personality Inventory)، که به طور کامل به عنوان NEO-PI-R (NEO Personality Inventory-Revised) شناخته می‌شود، یکی از معتبرترین و پرکاربردترین ابزارهای سنجش شخصیت در روانشناسی است. در دوره های MBA به این تست و تست های مشابه اشاره شده است.
لیست عناوین
پرسشنامه شخصیت شناسی نئو در سال ۱۹۷۰ توسط Costa و McCrae طراحی شد. از این آزمون برای ارزیابی ویژگی‌های شخصیتی استفاده می‌شود. البته در سال ۲۰۰۵ تغییراتی در این تست اعمال شد و نسخه نهایی آن عرضه شد. این آزمون ۵ عاملی است و ویژگی‌هایی مانند وظیفه‌شناسی، گشودگی، برون‌گرایی، حس خوشایندی و روان‌رنجوری را بررسی می‌کند. هرکدام از این ۵ ویژگی خود دارای ۶ زیرگروه هستند.
تست نئو به ما کمک می‌کند تا بتوانیم جنبه‌های رفتاری و اخلاقی خودمان و دیگران را تجزیه و تحلیل کرده و به‌خوبی بشناسیم. حال این شناختِ شخصیتی و آشنایی با ویژگی‌های رفتاری، می‌تواند در زمینه‌های مختلفی کارایی داشته باشد.
چرا باید از تست نئو ای سنج استفاده کنیم؟
تست نئو ای سنج با تفسیر کاملا اختصاصی سعی کرده است تا نسخه جامعی از این آزمون ارائه دهد. سیستم محاسباتی ماتریسی و نمره گذاری چندمحوری این تست به همراه تفسیر هوشمند اختصاصی از مزیت های این نسخه از تست نئو NEO می باشد.
تاریخچه تست نئو
این تست برای رسیدن به جایگاه کنونی خود مسیر بسیار طولانی را طی کرده است. در این راستا تغییرات زیادی را متحمل شده است. تست نئو ناشی از یک کار روانشناس دانشگاهی است که در دهه ۱۹۷۰ برای اولین‌بار توسط فردی به نام کوستا جونیو و رابرت آر مک کری طراحی و ارائه شد.
در این دوره این دو روانشناس برجسته در تلاش بودند تا ویژگی‌های گسترده‌ای که در همه افراد وجود دارد را شناسایی کنند. این بررسی‌ها تا سال ۱۹۷۸ تنها به شناسایی سه ویژگی اصلی شخصیتی انجامید. آنها موفق شدند با همین سه ویژگی شخصیتی، طیف وسیعی از افراد را بررسی و الگوی شخصیتی آنها را به دست آورند.
البته ایده اولیه تست شخصیت شناسی نئو به یک دهه قبل از آن بر می‌گردد. یعنی هنگامی‌که محققان آمریکایی یک طرح ابتدایی برای ارزیابی و بررسی کاندیدا‌های شغلی ارائه دادند. اما در آن زمان این ایده رشد چندانی نداشت تا سال ۱۹۷۰ به بعد که در قالبی ایده‌ای نو و به نام تست تئو ارائه شد.
این تست در این دوره چندان کامل نبود و ضعف‌های زیادی داشت. در مدل اولیه این تست، تنها سه ویژگی شخصیتی بررسی و ارزیابی می‌شد. در ادامه، این تست‌ها توسعه یافتند و بررسی‌ها و تحقیقات کامل‌تری در این زمینه انجام شد.
کامل شدن تست neo در سال ۱۹۹۰
در نهایت تست نئو در دهه ۱۹۹۰ به فرم‌های کامل‌تر خود رسید. در بررسی‌های بیشتر مشخص شد در واقع پنج عامل شخصیتی باید در این تست گنجانده شده و بررسی شود. با کامل شدن این تست شخصیت شناسی، نسخه به‌روز شده و کامل آن تحت عنوان تست NEO – PI ارائه شد که هم اکنون هم در دانشگاه‌ها، مراکز پزشکی و در شرکت‌ها و واحد‌های استخدام مورداستفاده قرار می‌گیرد.
البته به این نسخه تست‌ها و ویژگی‌های فرعی دیگری هم اضافه شد تا تست نئو بتواند به‌عنوان یک تست جامع شخصیت شناسی در نظر گرفته شود. در اواخر دهه ۱۹۹۰ بود که بررسی‌ها مشخص کرد این تست می‌تواند برای ارزیابی رفتاری کودکان ده‌ساله هم گزینه خوبی باشد و تنها به یک سری از اصلاحات نیاز دارد.
ساختار تست نئو
پیش‌ازاین گفتیم که این تست شخصیت شناسی در مرحله اول شامل سه ویژگی رفتاری بود. اما در ادامه به این تست دو مشخصه دیگر هم اضافه شد تا در نهایت تست شناخت شخصیت نئو به‌عنوان یک تست پنج عاملی در نظر گرفته شود.
این تست را با نام مستعار تست شخصیت شناسی پنج عاملی یا نظریه پنج عامل شخصیت یا Big Five Personality Test می‌شناسند. در این تست پنج بخش مختلف شخصیتی افراد به‌صورت دقیق بررسی و ارزیابی شده و از مجموع نتایج به دست آمده از این تحلیل‌ها، برای رسیدن به یک نتیجه نهایی شخصیت شناسی استفاده می‌شود.
ویژگی‌ها و ساختارهای تشکیل دهنده تست neo شامل موارد زیر می‌شود:
- Neuroticism یا N که به معنای روان‌رنجوری است
- Extraversion یا E به معنای برون‌گرایی
- Openness یا O به معنای باز بودن
- Agreeableness یا A به معنای توافق پذیری
- Conscientiousness یا C به معنای وظیفه‌شناسی.
این تست یک سری ویژگی‌ها و مشخصات فرعی و ترکیبی هم دارد که می‌تواند به جنبه‌های مختلف شخصیت افراد دسترسی پیدا کند و یک آنالیز دقیق رفتاری و شخصیتی را ارائه دهد. علاوه بر این خود تست شخصیت نئو و هر یک از این ویژگی‌ها شامل یک سری مشخصات و فاکتور‌های زیرمجموعه‌ای هستد که آنها در طول آزمون بررسی و ارزیابی خواهد شد.
پرسشنامه تست نئو چگونه است؟
این تست در قالب یک پرسشنامه انجام می‌شود. در این آزمون دو سری تست وجود دارد. اولین تست، یک فرم S است که با نام تست خودگزارشی یا Self-Report test هم شناخته می‌شود. اما آزمون دوم تست یا فرم R است که توسط یک شاهد دوم بررسی و ارزیابی خواهد شد.
در این تست ۲۴۰ سؤال یا مشخصه و ویژگی رفتاری ذکر شده که شرکت‌کنندگان باید به هر کدام از این گزینه‌ها، باتوجه‌به تطابق با محور‌های شخصیتی خود از یک تا پنج نمره بدهند. این امتیازدهی بر اساس میزان موافقت یا عدم موافقت با موارد ذکر شده در تست خواهد بود. البته این فرم بلند و کامل تست نئو است و تکمیل آن حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه زمان می‌برد.
نوع دیگر آزمون نئو، فرم کوتاه‌تری است که تنها از ۶۰ سؤال یا ویژگی شخصیتی تشکیل شده است. به آن NEO-FFI هم گفته می‌شود. درحالی‌که تکمیل فرم بلندتر تست نئو حدودً بین سی تا چهل دقیقه زمان می‌برد، فرم کوتاه‌تر آن حدودا ۱۵ دقیقه به طول می‌انجامد.
نکته مهم دیگر در خصوص شرکت در این تست‌های شخصیت شناسی این است که هم برای فرم کوتاه تست و هم برای فرم بلند آن، می‌توان از آزمون‌های حضوری و روی کاغذ استفاده کرد و هم از آزمون آنلاین تست نئو بهره برد. هم تست نئو آنلاین و هم تست حضوری، زیرمجموعه تست نئو رایگان هستند.
آزمون neo در چه زمینه‌های کاربرد دارد و چرا انجام می‌شود؟
همان‌طور که گفته شد این تست جامع شخصیت شناسی بر اساس نظریه پنج عامل شخصیتی است. در نتیجه کاربرد آن برای بررسی و ارزیابی تعادل بین این پنج فاکتور شخصیتی است که شکل‌دهنده شخصیت و رفتار افراد هستند. این تست می‌تواند برای استخدام، رفع مشکلات استرسی، روانی و وسواس و برای تناسب شغلی و انتخاب شغل مورد استفاده قرار بگیرد.
در واقع این تست سطوح شخصیتی افراد را از پنج ویژگی اصلی ذکر شده بررسی و ارزیابی خواهند کرد.
از جمله مواردی که در تست شخصیت نئو بررسی می‌شوند عبارت‌اند از:
- سبک زندگی
- مهارت‌های ارتباطی و رفتاری
- میزان هوش اجتماعی
- میزان رضایت شغلی
- روش‌های کنترل خشم، عصبانیت، اشتیاق، هیجان
- نحوه تعامل و یادگیری
- میزان آموزش‌پذیری.
این تست می‌تواند ویژگی‌های حرفه‌ای و مدیریتی افراد را بررسی کند. همچنین از آن برای کنترل و ارزیابی کیفی نیروهای شغلی استفاده می‌شود. این که افراد تا چه میزان می‌توانند برای یک موقعیت شغلی مناسب باشند و در شرایط مختلف چطور کار و رفتار خود را کنترل می‌کنند، همگی از جمله کاربرد‌های تست نئو است.
این تست بیش‌ترین کاربرد را در بخش منابع انسانی و واحد استخدام دارد. دلیل آن هم جامع بودن و کامل بودن این تست است. در حوزه‌های روانشناس هم تست شخصیت نئو کارایی منحصربه‌فردی دارد.
یژگی‌های شخصیتی در تست نئو بر اساس نظریه پنج عامل شخصیت
ویژگی‌های شخصیتی افراد در این تست بر اساس پنج فاکتور اصلی که هر کدام یک سری ویژگی‌های رفتاری زیرمجموعه را شامل می‌شوند، ارزیابی و دسته‌بندی خواهد شد. به‌این‌ترتیب ویژگی‌های شخصیتی در تست NEO را می‌توان در دسته‌های زیر بررسی و تحلیل کرد. البته این موارد که در ادامه به‌صورت بخش بخش به آنها اشاره می‌کنیم، به‌نوعی نحوه تفسیر تست نئو هم خواهند داد.
Extraversion یا E به معنای برون‌گرایی
این ویژگی میزان تعامل افراد با دیگران را مورد بررسی قرار می‌دهد. همچنین میزان تحریک‌پذیری فرد توسط دیگران در یک ارتباط هم در این تست بررسی خواهد شد. در این بخش باید دید که قرار گرفتن فرد در یک موقعیت شلوغ و پرانرژی اجتماعی، موجب افزایش انرژی و نیروی یک فرد می‌شود یا این که او را خسته می‌کند.
آیا با این شرایط به‌راحتی کنار می‌آید یا اینکه می‌تواند به‌راحتی با تنهایی و زمان‌های تنهایی خود کنار بیاید. این ویژگی هم در یک مقیاس برون‌گرایی تا درون‌گرایی بررسی و اندازه‌گیری می‌شود و در این بازه امتیازدهی خواهد شد.
اگر در این بخش از تست نمره بالایی کسب شود، به معنای این است که فرد شرکت‌کننده، شخصیتی برون‌گرا، پرانرژی، قاطع و اجتماعی دارد. بااین‌حال ممکن است این فرد بسیار هیجانی هم باشد و به دنبال جلب‌توجه باشد.
در مقابل نمره پایین در این تست نشان‌دهنده میزان رضایت بالای فرد از شرایط فعلی است. این فرد محتاط است و انعکاس‌دهنده اتفاقات اطراف خود است. اما چنین فردی گوشه‌گیر است و برای بهبودی در روابط و ارتباطات اجتماعی خود به زمان بیش‌تری نیاز دارد. شش مشخصه قابل‌بررسی در برون‌گرایی شامل موارد زیر است:
- گرمی
- تجمل‌گرایی و تجرد
- مهارت قاطعیت
- میزان فعالیت
- به دنبال هیجان بودن
- احساسات مثبت.
Openness یا O به معنای باز بودن
براین‌اساس مشخص می‌شود که فرد تا چه میزان برای ارتباط و پذیرش تجربه جهان اطراف خود باز است. این مشخصه در یک مقیاس دوطرفه باز یا بسته بودن اندازه‌گیری خواهد شد.
اگر نمره باز بودن بالا باشد، به این معنی است که فرد خلاقیت و ابتکار زیادی دارد و از مفاهیم انتزاعی بسیار خوشحال و هیجان‌زده خواهد شد. این فرد بسیار ماجراجوست و ممکن است برای حفظ تمرکز خود، مستعد بروز یک سری رفتار‌های غیرقابل‌پیش‌بینی باشد.
در مقابل نمره پایین در این بخش تست نئو به معنی این است که فرد موردنظر بسیار محتاط عمل می‌کند و می‌تواند گزینه قابل‌اعتمادی باشد. این فرد به دنبال تغییرات نیست و علاقه‌ای به تغییر ندارد. به‌صورت کلی ۶ ویژگی مورد بررسی در شاخصه باز بودن عبارت‌اند از:
- فانتزی
- زیبایی‌شناسی
- احساسات
- اقدام به عمل
- ایده‌ها
- ارزش‌ها.
Agreeableness یا A به معنای توافق پذیری
این مشخصه در تست نئو مشخص می‌کند که فرد تا چه میزان در ارتباط برقرار کردن با دیگران موفق است. این فرد تمایل به چه نوع ارتباط و رفتاری دارد؟ در این ویژگی شخصیتی مشخص می‌شود که یک فرد چطور با دیگران رفتار می‌کند و تا چه میزان دلسوز و قابل‌اعتماد است. این ویژگی در یک مقیاس رفتار خصمانه و موافق اندازه‌گیری خواهد شد.
نمره بالا در این بخش تست شخصیت نئو نشان می‌دهد که یک فرد رفتار دوستانه، دلسوزانه و تعاملی دارد. در واقع این فرد واقعاً به دیگران علاقه‌مند است. اما این افراد ممکن است در بسیاری از زمینه‌ها رفتاری داشته باشند که موجب سوء استفاده دیگران از اعتماد و محبت آنها شود.
در مقابل نمره پایین در این بخش از تست نئو مشخص می‌کند که فرد موردنظر میزان رضایت‌مندی پایینی دارد و بسیار تحلیل‌گر و رقابتی است. این فرد به‌راحتی به دیگران اعتماد نمی‌کند و ممکن است برخی موارد را دستکاری هم کند. شش جنبه قابل‌بررسی مهم در ویژگی توافق‌پذیری عبارت‌اند از:
- اعتماد کردن
- راست‌گویی
- نوع‌دوستی
- انطباق
- فروتنی
- لطافت
Conscientiousness یا C به معنای وظیفه‌شناسی
ویژگی مورد بررسی بعدی در تست نئو، وظیفه‌شناسی است که توصیف‌کننده‌ی میزان قابل‌اعتماد بودن یک فرد، سطح سازمان‌یافتگی و نظم شخصیتی است. در این ویژگی بررسی می‌شود که یک فرد تا چه میزان می‌تواند تنش‌های خود را کنترل کند. این مشخصه در یک مقیاس خودسر بودن تا وظیفه‌شناس بودن اندازه‌گیری و ارزیابی خواهد شد.
نمره بالا در این تست به معنای نظم بالا، کارآمدی، دارای جزئیات دقیق و سخت‌کوشی فرد موردنظر است. از طرفی هم این نمره بالا می‌تواند نشانگر سرسخت بودن و غیرقابل‌انعطاف بودن یک فرد تلقی شود.
نمره پایین در این تست به معنای سادگی یک فرد و انعطاف‌پذیری بالای اوست. البته بی‌نظمی، بی‌خیالی و رفتار سینوسی هم از دیگر ویژگی‌های فردی است که در این آزمون نمره پایین وظیفه‌شناسی را می‌گیرد. شش جنبه اصلی قابل‌بررسی ویژگی وظیفه‌شناسی در تست نئو عبارت‌اند از:
- صلاحیت
- نظم و ترتیب
- وظیفه‌شناسی
- تلاش برای دستیابی به موفقیت
- نظم و انضباط شخصی
- مشورت کردن.
نتایج این تست چه چیزی را به من نشان می دهد؟
نتایجی که از تفسیر تست نئو به دست می‌آید می‌تواند نشان‌دهنده جنبه‌های مختلف شخصیتی یک فرد باشند. برای مثال مشخص می‌کند که یک فرد تا چه میزان برون‌گرا یا درون‌گراست. یک فرد چه تعاملات و ارتباطات اجتماعی دارد و چطور می‌تواند روابط و کارهای خود را مدیریت نماید.
در این تست میزان مهارت‌های ارتباطی افراد ارزیابی و مشخص می‌شود. علاوه بر این می‌توان دید که آیا یک فرد باتوجه‌به شرایط شغلی موجود صلاحیت کافی دارد یا خیر. در واقع نتایج این تست نشان می‌دهد که یک فرد از نظر شخصیتی تا چه میزان برای یک موقعیت شغلی یا اجتماعی مناسب است و تطابق خواهد داشت.
از دیگر مواردی که در نتایج تست شخصیت نئو نشان داده خواهد شد، شامل موارد زیر است:
- سطح افسردگی یک فرد
- میزان امید به زندگی
- نحوه قرارگیری در موقعیت‌های اجتماعی
- چشم‌انداز رفتاری و حرفه‌ای در آینده
- سطح وسواس و استرس.
کاربرد تست نئو در استخدام و ارتقاء شغلی
بعد از به‌دست‌آمدن نتایج آزمون و تفسیر نتایج تست نئو، کارفرمایان از این تست به‌عنوان یک ابزار بالینی و روان‌سنجی استفاده می‌کنند. آنها با این نتایج پی می‌برند که آیا نامزد‌های شغلی مورد بررسی‌شان ازهرجهت برای یک شغل مناسب است یا خیر؟
این بررسی هم در بررسی حرفه‌ای و میزان تخصص افراد کاربرد دارد و هم این که مشخص می‌کند آیا نامزد‌های شغلی برای فرهنگ یک کسب‌وکار مناسب هستند یا خیر. این‌ها مهم‌ترین مواردی است که از تفسیر تست نئو استفاده خواهد شد.
کارفرمایان نتایج به‌دست‌آمده از پرسشنامه پنج شخصیت عاملی نئو را با سایر تست‌های شخصیت شناسی و مصاحبه‌های انجام شده تطبیق می‌دهند. به‌این‌ترتیب در مورد افرادی که بهتر می‌توانند با این شرایط شغلی تطبیق‌یافته و رشد کنند، تصمیمات بهتری بگیرند.
البته در طرح‌های درمانی هم روانشناسان و روانپزشکان از نتایج تست برای بررسی و تحلیل بیماران خود استفاده می‌کنند. آنها با استفاده از این تست میزان استرس، وسواس و مشکلات روانی آنها را بررسی کرده و از آنها برای درمان بهتر و مفیدتر بیماران استفاده کنند.
کاربرد تست نئو در استخدام و ارتقاء شغلی
بعد از به‌دست‌آمدن نتایج آزمون و تفسیر نتایج تست نئو، کارفرمایان از این تست به‌عنوان یک ابزار بالینی و روان‌سنجی استفاده می‌کنند. آنها با این نتایج پی می‌برند که آیا نامزد‌های شغلی مورد بررسی‌شان ازهرجهت برای یک شغل مناسب است یا خیر؟
این بررسی هم در بررسی حرفه‌ای و میزان تخصص افراد کاربرد دارد و هم این که مشخص می‌کند آیا نامزد‌های شغلی برای فرهنگ یک کسب‌وکار مناسب هستند یا خیر. این‌ها مهم‌ترین مواردی است که از تفسیر تست نئو استفاده خواهد شد.
کارفرمایان نتایج به‌دست‌آمده از پرسشنامه پنج شخصیت عاملی نئو را با سایر تست‌های شخصیت شناسی و مصاحبه‌های انجام شده تطبیق می‌دهند. به‌این‌ترتیب در مورد افرادی که بهتر می‌توانند با این شرایط شغلی تطبیق‌یافته و رشد کنند، تصمیمات بهتری بگیرند.
البته در طرح‌های درمانی هم روانشناسان و روانپزشکان از نتایج تست برای بررسی و تحلیل بیماران خود استفاده می‌کنند. آنها با استفاده از این تست میزان استرس، وسواس و مشکلات روانی آنها را بررسی کرده و از آنها برای درمان بهتر و مفیدتر بیماران استفاده کنند.
سخن پایانی
شما به‌صورت کلی برای انجام هر تست شخصیت شناسی باید به روانشناس مراجعه کنید. تست‌های شخصیت از جمله تست نئو بسیار پیچیده‌تر از سؤالات ساده‌ای هستند که در ظاهر می‌بینید. از این رو برای انجام و تفسیر تست نئو به روانشناس مراجعه کنید. هرچند تست نئو آنلاین با تفسیرآنلاین هم وجود دارد، اما باز هم توصیه ما مراجعه به روانشناس و کلینیک‌های روانشناسی برای انجام این تست است.
